Ηλίας Μαυρομιχάλης

Ήταν γιος του Κατσή, γι' αυτό και τον ονόμαζαν και Κατσάκο. Πήρε μέρος στους πολέμους του Εικοσιένα και διακρίθηκε ιδιαίτερα στις μάχες εναντίον του Ιμπραήμ στη Μεσσηνία. Στα χρόνια του Καποδίστρια φυλακίστηκε. Κατόρθωσε όμως να δραπετεύσει από το Ναύπλιο και να φθάσει στην επαναστατημένη Μάνη, όπου ανέκοψε και κυριολεκτικά διέλυσε την εκστρατεία του διοικητή της Καλαμάτας Κορνηλίου εναντίον της Τσίμοβας και των Μανιατών.

Στα 1834, όπου και πάλι η Μάνη επαναστάτησε εναντίον της Αντιβασιλείας, πήρε μέρος ενεργό στις συγκρούσεις με το βαυαρικό στρατό του στρατηγού Φέδερ, που κατατροπώθηκε και στο μεγαλύτερο μέρος αιχμαλωτίστηκε. Ο Βαυαρικός στρατός πραγματοποιούσε την τρίτη¹ απόπειρα γκρεμίσματος των Μανιάτικων Πύργων, που τελικά αναβλήθηκε.

Θεωρείται από τις ευγενέστερες φυσιογνωμίες του Αγώνα, εξαιτίας της συμπεριφοράς και του σεβασμού του απέναντι στους αιχμαλώτους. Πέθανε στη Μάνη στα 1859.

Παραπομπή (Α. Δ. Δασκαλάκη «Αρχείον Τζωρτζάκη – Γρηγοράκη, Ανέκδοτα Ιστορικά έγγραφα της Μάνης, 1810 – 1815»).

1. Μια πρώτη απόπειρα επί Θεοδωρόμπεη Γρηγοράκη (1810-1815) οι Τούρκοι μ' ένα έγγραφο, σ' εκτέλεση για την καταστολή πειρατείας εκ μέρους των Μανιατών, σουλτανικού φιρμανιού διάταξαν: να γκρεμιστούν οι Πύργοι οι χρησιμεύοντες ως καταφύγιο των πειρατών και μ' ένα άλλο έγγραφο: να γκρεμιστούν όλοι γενικώς οι Πύργοι της Μάνης και να απαγορευτή η ανέγερση νέων ουδέποτε εξετελέσθη κανένα. Δεύτερη, παρόμοια, απόπειρα επί Καποδίστρια·άκαρπη και τούτη.

Τρίτη και αιματηρή, (είναι και η πιο γνωστή) της βαυαρικής αντιβασιλείας·αυτή «λόγω σθεναρός αντιστάσεως των Μανιατών κατά των προς τούτο εισβαλόντων εις Μάνην κυβερνητικών, βαυαρικών κατά το πλείστον, δυνάμεων υπό τον βαυαρόν αξιωματικόν Φέδερ» απέτυχε. «Μόνον εις ακραίας τινας περιοχάς, ιδίως της ανατολικής Μάνης οι βαυαροί επρόλαβον να κατακρημνίσουν Πύργους τινας, οι δε εισβαλόντες προσκρούσαντες εις λυσσώδη αντίστασιν κατετροπώθησαν, πολλοί μάλιστα ηχμαλωτίσθησαν. Έκτοτε οι πανύψηλοι Πύργοι της Μάνης δεν ηνωχλήθησαν».