Καλντερίμι Πετράκου (επάνω Κοσκάραγας ή Μαρβίνιτσας)
Του Ιωάννη Γ. Νικητέα
Σε ένα τμήμα του επαρχιακού δρόμου Μάνης – Καλαμάτας και δυο χιλιόμετρα ανατολικά του αυτοκινητόδρομου και της μεγάλης γέφυρας Κοσκάραγας, με το αριστοτεχνικά κατασκευασμένο από πελεκημένες πέτρες γεφύρι, βρίσκεται το καλντερίμι Πετράκου (επάνω Κοσκάραγας ή Μαρβίνιτσας), που ενώνει τις περιοχές των Κοινοτήτων Κάμπου και Σωτηριάνικων της Έξω Μάνης.
Το καλντερίμι αυτό, μέχρι το 1934 που κατασκευάστηκε ο αυτοκινητόδρομος με τη γέφυρα, αποτελούσε κατά τους χειμερινούς μήνες, το βασικό οδικό δίκτυο Μάνης – Καλαμάτας. Κι αυτό, διότι το μικρό γεφύρι που είναι κάτω από την τσιμεντένια γέφυρα, από τις ζημιές που του είχαν προκαλέσει κάποτε τα νερά του χειμάρρου, το είχαν σχεδόν αχρηστεύσει και δεν περνούσαν ζώα φορτωμένα, με τα οποία γίνονταν οι μεταφορές.
Το πέτρινο γεφύρι της Επάνω Κοσκάραγας, όπως το λέμε, με τις λιθόστρωτες στροφές (καλντερίμια), το άγριο τοπίο με τους γκρεμούς και τη σύνθετη βλάστηση, είναι ένα καλλιτεχνικό στολίδι μέσα στις άλλες ομορφιές της Μάνης. Το πότε κατασκευάστηκε, τόσο το γεφύρι όσο και το Καλντερίμι, μας είναι άγνωστο. Πολλοί ισχυρίζονται πως έγινε πολύ πριν από την Επανάσταση του 1821.
Το μόνο στοιχείο που υπάρχει είναι ότι το 1924 το γεφύρι έπαθε ζημιές από τα νερά του χειμάρρου και επισκευάστηκε από τον εργολάβο Νικόλαο Σταυριανέα, από το χωριό Σωτηριάνικα και μαστόρους πελεκητές της πέτρας τους αδελφούς Παναγιώτη και Κωνσταντίνο Κοζομπόλη, από το χωριό Αλτομιρά.
Οι στροφές του δρόμου αυτού είναι λίγες, αλλά καλλιτεχνικά κατασκευασμένες, με μεγάλες ξερολιθιές τόσο στέρεες, που παρά τα χρόνια που έχουν περάσει από την κατασκευή τους δεν έχουν υποστεί μεγάλες ζημιές. Το βέβαιο είναι πως από αυτό το δρόμο έχουν περάσει πολλές φορές τα οπλισμένα τμήματα της Μάνης, κατά την Επανάσταση του 1821, καθώς και πριν από την Επανάσταση, αλλά και κατά τη μάχη της Βέργας.
Από την εφημερίδα «ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΜΑΝΗΣ» (1988-1996), Ιανουάριος – Φεβρουάριος 1996, έτος 8ο, αρ.φ. 58. Εκδότης Βασ. Πιερρακέας, συγγραφέας του βιβλίου "Οι Παλαιοί Μανιάτες", εκδόσεις "ΑΔΟΥΛΩΤΗ ΜΑΝΗ", 2001.